سرقت ادبی چیست و چه طور آن را کشف کنیم؟

نویسنده: وهاب پیرانفر | نوشته شده در 1399-01-26 14:42

بنا بر قوانین اخلاق در نشر بین‌المللی، هرگاه نویسنده‌ای از مطلب، ایده، شکل، جدول، نمودار، ویدئو و یا هرگونه دادۀ دیگری که متعلق به نویسنده‌ای غیر است سود برد، بی‌آنکه اشاره‌ای به منبع اصلی بکند، این کار سرقت ادبی (دزدی علمی) یا پلاجیاریسم (PLAGIARISM) محسوب می‌شود. برای جلوگیری از این امر باید محقق به شیوۀ مناسب به منبع اصلی کار ارجاع دهد. در غیر اینصورت به‌عنوان خاطی شناخته خواهد شد و می‎باید با عواقب گاه سنگین این ماجرا روبرو شود. باید توجه داشت که این امر برای نویسندگان غیرانگلیسی زبان، که تلاش دارند به زبان انگلیسی مقالۀ خود را به چاپ برسانند و برای جلوگیری از خطاهای زبانی از جملات نویسندگان دیگران استفاده می‌کنند، شایع‌تر است.

چرا آگاهی از این امر اهمیت دارد؟

باید توجه داشته باشید که درصورتی‌که مرتکب سرقت ادبی شده باشید، بداخلاقی در نشر روی داده است. این امریست که متولیان پژوهش در جهان امروزه تلاش زیادی می‌کنند تا از آن جلوگیری کنند. برخوردهای پیگیر و جدی مجلات و امور پژوهش دانشگاه‌ها و موسسات در این خصوص، بارها موجب شده است که متخلفان مدرک تحصیلی و در پی آن شغل خود را از دست بدهند. مجلات نیز موظف به بررسی مقالات از نظر سرقت ادبی هستند زیرا علاقه‌ای به بالابودن آمار استرداد (Retraction) خود ندارند.

نرم‌افزار بررسی سرقت ادبی

امروزه امکانات بسیاری برای بررسی مقالات از لحاظ شباهت به مقالات دیگر وجود دارد (بررسی پلاژیاریسم). از میان تعداد نرم‌افزارهای مختلف موجود در بازار، iThenticate  به دلیل دسترسی به بیش از 70 میلیارد سند نتیجه‌ای با میزان دقت بسیار بالا در اختیار دولت‌ها، دانشگاه‌ها، موسسات تحقیقاتی، مجلات و محققین می‌گذارد. اما در سال 1399، مجموعه فرنام با استفاده از فناوری پیشرفته تحلیل هوشمند متن، اقدام با ساخت نرم افزار مشابهت یاب با قدرت مشابه نرم افزار آیتنتیکیت کرد.

نتایج مشابهت یابی همسانا بر اساس مقایسه بیش از 500 مقاله، از نرم افزارهای موجود در جهان دقیق تر است. 

این نرم‌افزار که اساس آن هوش مصنوعی است در دراز مدت در عملکرد خود پیشرفت کرده و در گذر زمان به گزینۀ بهتری برای بررسی سرقت ادبی تبدیل خواهد شد، ما امیدواریم که  بزرگ‌ترین دانشگاه‌های دنیا و برخی نهادهای دولتی کشورها برای بررسی اصالت آثار تحویل داده‌شده بزودی به نتایج همسانا اعتماد کنند و از این نرم افزار استفاده کنند. 

همسانا چیست؟

همسانا یک نرم‌افزار مشابهت یاب متون است.. همسانا این  امکان را برای نویسندگان ایرانی فراهم می‌آورد که با ثبت نام در این نرم‌افزار به راحتی دست‌نوشته‌های خود را پیش از ارسال برای مجلات مختلف در سراسر دنیا بررسی کنند و با این کار از شهرت و نام خود پاسداری کنند. متخصصین ما در موسسۀ فرنام این امکان را برای جامعه علمی ایران فراهم کرده‌اند که بی هیچ نگرانی و با استفاده از این نرم‌افزار در هر ساعت از شبانه‌روز بررسی سرقت ادبی مقالۀ امکان پذیر شود. لینک ارائه شده از طریق سایت دائمی است، یعنی با یک بار بررسی سرقت ادبی، شما برای مدت زمان طولانی به فایل آن دسترسی خواهید داشت و نیازی به بایگانی کردن فایل و نگرانی برای گم کردن فایل و یا پاک شدن آن بر اثر بروز نقص در دستگاه‌های خود نیستید. البته توجه داشته باشید ما تمام تلاش خود را می کنم تا با ارتقا سرورهای خود، مدت زمان نگهداری فایل ها را همواره افزایش دهیم.

موسسات، دانشگاه‌ها و مجلات می‌توانند با خرید بسته‌های مختلف از تخفیف‌های فرنام بهره‌مند شوند. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت همسانا مراجعه کنید و یا با شماره تلفن‌ 02188888615 تماس حاصل کنید.